Tanıtım

EGE ÜNİVERSİTESİ’NDE KADIN ÇALIŞMALARI’NIN GELİŞİMİ

Akademik bir araştırma alanı olarak toplumsal cinsiyet ve kadın çalışmaları, üniversite çatısı altında, birbiriyle yakından ilişkili iki ayrı yapılanma şeklinde yer almaktadır. Bunlardan biri “araştırma ve uygulama merkezleri”; ikincisi ise lisansüstü eğitim verme amacını taşıyan, çoğunlukla sosyal bilimler enstitülerinin bünyesinde yer alan “anabilim dallarıdır”.

Ege Üniversitesi’nde kadın ve toplumsal cinsiyet odağındaki akademik çalışmaların yürütüldüğü birimler, Rektörlük’e bağlı Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi (EKAM) ile Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde disiplinlerarası bir anabilimdalı olarak yer alan “kadın çalışmaları anabilim dalı”dır. Üniversitemiz çatısı altındaki bu iki yapı, karşılıklı olarak birbirini besleyen, sıkı bir ilişki içerisindedir.    

Disiplinlerarası bir yapıdaki kadın çalışmalarının Ege Üniversitesi’ndeki yapılanması, daha geniş bir bağlamdaki gelişmeler dikkate alınarak daha iyi anlaşılabilir. Bu noktada, 1980’lerin ikinci yarısından ve 1990’ların ikinci yarısına uzanan sürece bakmak gerekir. 1979 tarihli Birleşmiş Milletler, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi’ni (CEDAW), Türkiye 1985’te imzalamıştır. Ülkemiz, 1995’te ise Birleşmiş Milletler 4. Dünya Kadın Konferansı’nın bir sonucu olan Pekin Bildirgesi’ni imzalamıştır. Kadın haklarının önemli bir gündem maddesi haline geldiği bu dönemde, kadın çalışmaları alanı da üniversitelerde yer almaya başlamıştır.

Bilindiği gibi ülkemizde, bu alandaki ilk merkez, İstanbul Üniversitesi’nde 1989 yılında faaliyete geçen İ.Ü. Kadın Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi olmuştur. Bu merkezi, Ankara Üniversitesi’nde 1993 yılında açılan Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (KASAUM) izlemiştir. Ülkemizde, en köklü iki üniversitemizin öncüğünde başlatılan bu süreç, 1994 yılında Çukurova Üniverstesi’nde (Adana) benzer bir birimin açılmasıyla devam etmiştir. Zamanın ruhuna uygun olarak, bu gelişmelere hızla yanıt veren Ege Üniversitesi bünyesinde de bir Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi kurulmuş ve üniversitemiz, bu alandaki öncü üniversitelerden biri olmuştur.

Ege Üniversitesi Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi (EKAM), Ege Üniversitesi Senatosu’nun kararı ile 12.11.1996 tarihinde Ege Üniversitesi Rektörlüğü’ne bağlı olarak kurulmuştur. Merkezin amacı; özel ya da resmî kuruluşlarla, çeşitli disiplinlerle işbirliği içinde projeler geliştirerek geçmişten günümüze, kadınların maruz kaldıkları ayrımcılık, şiddet ve karşılaştıkları önyargıların yol açtığı sorunlara yönelik ulusal ve uluslararası alanda araştırma ve çalışmalar yürütmek, kadınların dezavantajlı toplumsal konumlarının ardında yatan ekonomik, sosyal, tarihsel ve hukuksal sebeplere dair farkındalık geliştirmek; bu çerçevede cinisyet eşitsizliği ve toplumsal cinsiyet temelli sorunlara çözüm üretebilmek amacıyla akademik ve popüler yayınlar yapmak, toplantılar düzenlemek ve toplumla Üniversite arasında bağ kurmaktır.

Merkezin faaliyet alanları şunlardır:

Kadınla ilgili eğitim, hukuk, sosyoloji, ekonomi, kültür, sağlık ve benzeri gibi çeşitli alanlarda temel ve uygulamalı araştırmalar yapmak veya yaptırmak. Türk kadınının statüsünü yükseltmek amacıyla projeler hazırlamak ve yürürlüğe koymak.

Üniversitenin farklı birimlerinde kadın konularında yapılan bilimsel çalışmaları teşvik etmek ve desteklemek; lisansüstü ve doktora öğrencilerini, kadın sorunları ve çözümleri üzerinde araştırma yapmaya özendirmek ve teşvik etmek.

Atatürk İlke ve İnkılâpları ile kazanılmış olan kadın haklarının korunmasına yönelik çalışmalar yapmak ve yapılmasını teşvik etmek.

Yurt içinde kadın konusunu ele alarak çalışmalar yapan çeşitli kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak ve bilgi alışverişinde bulunmak.

Yurt dışındaki benzer merkezlerle işbirliği yapmak, uluslararası toplantılar düzenlemek.

Kadınlarla ilgili konularda bilgi ve birikimi arttırmak amacıyla eğitim görmek, araştırma ve inceleme yapmak üzere ilgili mevzuat hükümleri uyarınca yurt dışına eleman göndermek veya yurt dışından eleman gelmesini sağlamak.

Toplumun kadın konularında bilgilenmesini sağlamak ve kadın sorunlarını duyurmak amacıyla eğitim programları hazırlamak, seminer ve konferanslar düzenlemek, beceri kursları açmak.

Kadın sorunları ile ilgili eğitici film, poster ile basılı eserlerden ve kadın ve aile ile ilgili araştırmaları da içine alan yayımlanmış eserlerden oluşan bir arşiv ve kitaplık oluşturmak.

Kadın sağlığı, aile planlaması ve kadın hakları ile ilgili konularda kamu ve özel sektöre ait işyerlerinde çalışan kadınları konferanslar düzenleyerek bilgilendirmek.

Kadının toplumdaki yerini yükseltmek amacı ile kadın ve aile ile ilgili çalışmalar yapmak.

Lisans ve lisansüstü öğrencileriyle birlikte kadın çalışmaları konusunda sosyal sorumluluk projeleri geliştirmek.

Merkezin kuruluş amacına, Yükseköğretim Kanununun amaç ve ilkelerine uygun diğer çalışmaları yapmak.

Kadın sorunları, özellikle kadının eğitimi konusunda diğer akademik kurumlarla ve Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı başta olmak üzere ulusal ve uluslararası gönüllü kuruluşlar ve örgütlerle işbirliği yapmak.

Her türlü araçtan yararlanarak toplumda kadına ilişkin yerleşmiş yanlış bilgi ve kanıları düzeltmeye çalışmak.

Bütün bu çalışmaları yapmak ve desteklemek üzere gerekli organ ve kurullar ile gönüllü gruplar oluşturmak.

Kuruluşundan Günümüze Merkez Müdürleri

Prof. Dr. Seval SEKİN, Ziraat Fakültesi                             Prof. Dr. Nurselen TOYGAR, Diş Hekimliği Fakültesi

1996-2005                                                                    2005-2008

YÖNETİM KURULU ÜYELERİ                                             YÖNETİM KURULU ÜYELERİ

Berrin DURMAZ,Tıp Fakültesi                                          Gülsün ÖZENTÜRK, Atatürk Sağlık Yüksekokulu 

Nadide KAZANCI, Fen Fakültesi                                       Ayten Ayşen KAYA, İİBF

Nesrin ERONAT, Diş Hekimliği Fakültesi                          Dilek TAKIMCI, İletişim Fakültesi

Ayla BAYIK, Hemşirelik Yüksekokulu                               Şerife YALÇINKAYA, Edebiyat Fakültesi

Konca YUMLU, İletişim Fakültesi 

Hale OKÇAY, Edebiyat Fakültesi

Günseli SÖNMEZ İŞÇİ, Edebiyat Fakültesi

Prof. Dr. Feride Bilgehan AKSU TANIK, Tıp Fakültesi                  Prof. Dr. Belgin HOŞSU, Su Ürünleri Fakültesi 

Prof. Dr. Nevin YILDIRIM KOYUNCU, Edebiyat Fakültesi            Prof. Dr. Konca YUMLU, İletişim Fakültesi 

2010-2013                                                                             2013-2018

YÖNETİM KURULU ÜYELERİ                                                           YÖNETİM KURULU ÜYELERİ

E. Remide ARKUN, Tıp Fakültesi                                                        Solmaz ZELYUT, Edebiyat Fakültesi

Gülgün ERDOĞAN TOSUN, İletişim Faklütesi                                    Nevin YILDIRIM KOYUNCU, Edebiyat Fakültesi

Solmaz ZELYUT, Edebiyat Fakültesi                                                   Dilek DİRENÇ, Edebiyat Fakültesi

Hatice ŞİRİN, Edebiyat Fakültesi                                                         Huriye GÖNCÜOĞLU, Su Ürünleri Fakültesi

                                                                                                             Lale KABADAYI, İletişim Fakültesi

Prof. Dr. Şerife ÇAĞIN, Edebyat Fakültesi

2018-2024

YÖNETİM KURULU ÜYELERİ

Fazlı GÖKÇEK, Edebiyat Fakültesi                                    

Sinem UTANIR ALTAY, Atatürk Sağlık Hizmetleri MYO                                                   

Lale Barçın AKA, İletişim Fakültesi